Nowoczesne kształcenie na Uniwersytecie Warszawskim 

Prof. zw. dr hab. Alojzy Z. Nowak, rektor Uniwersytetu Warszawskiego 

Program wyborczy 2024-2028

Mój program na kadencję 2024-2028 opiera się z jednej strony na efektach realizacji programu wyborczego w kadencji 2020-2024, z drugiej zaś strony na przyjętym w roku 2023 r. kluczowym dokumencie, jakim jest Strategia Uniwersytetu Warszawskiego na lata 2023 – 2032 (Strategia UW 2023-2032).

1. Doskonałość badawcza

Najważniejsze zadanie, jakie stoi przed Uniwersytetem Warszawskim, będącym największą i najsilniejszą uczelnią badawczą w kraju, to pogłębianie i poszerzanie doskonałości badawczej. Realizacja tego zadania wymaga konsekwentnego wdrażania następujących, różnorodnych działań i rozwiązań. Należą do nich przede wszystkim:

1.1. Doskonalenie warunków do poprawy osiągnięć naukowych, wsparcie w podejmowaniu nowych wyzwań badawczych. Identyfikujemy wśród nich:

Intensyfikację pozyskiwania środków finansowych i tworzenia warunków techniczno-organizacyjnych wspierających badania prowadzone w ramach krajowych i zagranicznych projektów badawczych zarówno w odniesieniu do pracowniczek i pracowników badawczych oraz doktorantek i doktorantów UW.

Wspieranie współpracy naukowej w ramach sojuszy międzynarodowych oraz wspieranie tworzenia międzynarodowych zespołów badawczych afiliowanych na UW. Intensyfikacja współpracy naukowej w ramach sojuszu 4EU+.

Wzmacnianie inkluzywnego modelu wspierania badań naukowych na UW m.in. poprzez dalszą rozbudowę systemu grantów wewnętrznych. Kontynuacja realizacji rozwoju badań według modelu opartego na programie IDUB – Nowe Idee, w ramach którego sfinansowano do tej pory 199 nowatorskich projektów badawczych.

Wspomaganie rozwoju badań w zakresie medycyny i badań okołomedycznych, budowanie silnego profilu badawczego Wydziału Medycznego UW.

Budowanie Centrów Doskonałości Naukowej w oparciu o projekty realizowane w ramach programu IDUB.

Tworzenie międzynarodowych konsorcjów badawczych. Zacieśnianie współpracy z wiodącymi ośrodkami badawczymi i naukowymi na świecie, prezentacja wyników badań pracowniczek, pracowników, doktorantek i doktorantów UW na wspólnie organizowanych sympozjach, konferencjach, seminariach i wystawach. Tworzenie grup badawczych wspólnie z uznanymi międzynarodowymi instytucjami naukowymi i biznesowymi.

1.2. Umacnianie wspólnoty działań na rzecz rozwoju badań przynoszących korzyści i wartości społeczeństwu i gospodarce

Rozszerzenie współpracy z otoczeniem zewnętrznym w zakresie komercjalizacji wyników badań i innych przedsięwzięć wpływających na otoczenie społeczne i gospodarcze.

Trwałe podnoszenie pozycji UW w rankingach instytucjonalnych i dyscyplinowych poprzez uwzględnienie powszechnie uznanych międzynarodowych wskaźników bibliometrycznych w algorytmie podziału środków na badania.

Dalszy wzrost umiędzynarodowienia badań prowadzonych na UW m. in. przez kontynuowanie organizowania otwartych międzynarodowych konkursów na stanowiska badawcze i badawczo-dydaktyczne oraz długo- i krótkoterminowe wizyty i staże badawcze, wspieranie organizacji na UW międzynarodowych warsztatów i konferencji.

1.3. Usprawnienie procesów wspierających badania naukowe

Zarządzanie badaniami na UW wspomagane przez wdrożenie rozwiązań informatycznych pozwalających na monitorowanie procesu realizacji projektów badawczych. Rozbudowa Platformy Zarządzania Wiedzą, rozwój zintegrowanych uczelnianych repozytoriów: repozytorium danych badawczych i repozytorium prac naukowych w BUW.

Modernizacja systemu informacyjno-bibliotecznego UW w celu pełnego wykorzystania potencjału BUW i bibliotek wydziałowych.

Szerokie udostępnianie nowoczesnych narzędzi badawczych opartych o rozwiązania informatyczne i zastosowania AI – sztucznej inteligencji.

Wspieranie czasopism wydawanych na UW w celu zwiększenia ich widoczności i wpływu – budowa platformy dla czasopism w WUW.

Uruchomienie „szybkiej” uproszczonej ścieżki wydawniczej w ramach WUW.

Rozwój doradztwa w zakresie przygotowywania wniosków grantowych kierowanych do instytucji zewnętrznych.

Wzmocnienie pomocy administracyjnej i organizacyjnej w realizacji projektów, w szczególności w przypadku małych jednostek, projektów multidyscyplinarnych i wielkoskalowych.

2. Wszechstronne kształcenie

2.1. Kształtowanie talentów i postaw jako imperatyw zmieniającego się świata

Utrzymanie na wysokim poziomie i unowocześnienie programów, a także sposobów prowadzenia wykładów, ćwiczeń i seminariów oraz innych form nauczania w oparciu o najnowocześniejsze osiągnięcia badawcze i najlepsze edukacyjne wzorce światowe.

Rozwój oferty zajęć ukierunkowanych na kształcenie uniwersalnych kompetencji studentek i studentów, doktorantek i doktorantów w ramach przedmiotów ogólnouniwersyteckich oraz zajęć do wyboru realizowanych w ramach programów studiów (m.in. psychoedukacja, kompetencje społeczne, kompetencje w zakresie komunikacji w wielokulturowym środowisku, kompetencje poznawcze, cyfrowe, zawodowe).

Rozwój oferty zajęć realizowanych w relacji z otoczeniem zajęć projektowych, tj. Studenci dla Otoczenia, zajęć terenowych, szkół letnich, zajęć realizowanych z udziałem praktyków i pracodawców, aplikacyjnych prac dyplomowych, umożliwienie udziału w debatach, rozmowach.

Rozwój krótkich form kształcenia i ich certyfikacji – mikropoświadczeń oraz edukacji modułowej, zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Rozwój kompetencji badawczych studentek i studentów poprzez ułatwienie im kontaktu z kadrą badawczą oraz zwiększenie możliwości udziału w realizacji projektów  badawczych.

Nawiązywanie nowych relacji oraz rozwój współpracy z podmiotami z otoczenia społeczno-gospodarczego, w tym rozwój instytucjonalnych ram partnerstwa w obszarze kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem takich obszarów jak: tworzenie i ewaluacja programów studiów, proces dyplomowania, włączanie praktyków w proces dydaktyczny, tutoring i mentoring, programy konkursowe dla studentek, studentów, doktorantek i doktorantów, patronat.

Wsparcie studentek, studentów, doktorantek i doktorantów w pozyskiwaniu praktyk i staży krótko- i długoterminowych, jako rezultat zawieranych umów partnerskich z instytucjami i podmiotami, działającymi na rynku krajowym i zagranicznym i realizacji wspólnych programów badawczo-rozwojowych.

2.2. Nowoczesne kształcenie – w stronę dialogu i partycypacji, innowacje cyfrowe w edukacji

Rozwój systemowych mechanizmów zapewniania jakości kształcenia z wykorzystaniem nowych rozwiązań informatyczno-komunikacyjnych, np. przeglądarki SAD, ukierunkowanych na wsparcie w podejmowaniu decyzji w oparciu o dane.

Kontynuacja działań w zakresie budowania platform współpracy i wymiany doświadczeń między uczestnikami procesu dydaktycznego, programy doskonalenia kompetencji osób zarządzających dydaktyką (AZDA), programy rozwoju kompetencji dydaktycznych, tj. Młodzi Dydaktycy, programy rozwoju kompetencji kadry administracyjnej, np. platforma współpracy dziekanatów, zwiększenie udziału studentów i studentek oraz doktorantów i doktorantek w zakresie ewaluacyjnych badań edukacyjnych pod kierunkiem jednostek UW, zajmujących się tym obszarem.

Rozwój metodyki kształcenia oraz wykorzystanie nowych narzędzi opartych na sztucznej inteligencji (AI), w tym m.in. personalizacja procesu uczenia się poprzez indywidualizację pomocy dydaktycznych.

Rozwój kompetencji studentek, studentów, doktorantek, doktorantów, pracowniczek i pracowników uczelni w zakresie umiejętnego i odpowiedzialnego wykorzystania narzędzi AI w edukacji (m.in. budowaniu świadomości, odpowiednich postaw etycznych, krytycznego i samodzielnego myślenia).

Rozwój metod problemowych i poszukujących, metod „experienced-based learning”, ukierunkowanych na kształcenie kompetencji praktycznych i zawodowych studentek, studentów, doktorantek, doktorantów, pracowniczek oraz pracowników uczelni z wykorzystaniem rozwiązań cyfrowych w edukacji.

Kontynuacja rozbudowy i dostosowania funkcjonalności narzędzi wspierających zarządzanie i obsługę dydaktyki poprzez wzmocnienie infrastruktury informatycznej w tym zakresie, w tym integrowanie systemów informatycznych, rozwój platformy zarządzania wiedzą UW w kontekście koncentracji danych istotnych dla działań dydaktycznych (np. danych na potrzeby zmian w programach kształcenia pod kątem aktualizacji treści obejmujących najnowsze wyniki badań naukowych w danej dziedzinie).

2.3. Kształtowanie nowoczesnych relacji akademickich: od relacji mistrz – uczeń do akademickiej wspólnoty wartości

Rozwój elastycznych i zindywidualizowanych ścieżek kształcenia studentek, studentów, doktorantek i doktorantów, opartych na modelach aktywnego uczestniczenia osób kształcących się i ich zaangażowania w proces dydaktyczny, budowanie znaczenia świadomego kształtowania rozwoju zawodowego i osobistego oraz uczenia się przez całe życie.

Rozwój metod i technik dydaktycznych oraz sposobów organizacji kształcenia uwzględniających specjalne potrzeby studentek, studentów, doktorantek i doktorantów oraz innych grup społeczności akademickiej, w tym osób z niepełnosprawnościami. Kształtowanie inkluzywnego środowiska akademickiego, w tym rozwój infrastruktury uniwersyteckiej dla osób studenckich, doktoranckich oraz pracowniczych.

Realizacja projektów w zakresie rozwoju nauk medycznych i okołomedycznych na Uniwersytecie, z uwzględnieniem idei jedności nauki i nauczania, we współpracy różnych jednostek organizacyjnych Uniwersytetu oraz partnerów zewnętrznych, w tym podmiotów medycznych.

Realizacja programów wsparcia poszczególnych grup społeczności akademickiej, wspierających kształtowanie postaw prozdrowotnych oraz rozwój osobisty ukierunkowany na przeciwdziałanie negatywnym skutkom społecznym współczesnych wyzwań cywilizacyjnych, zapobieganie występowania chorób oraz rozwój społecznych grup wsparcia koleżeńskiego, np. uruchomiony niedawno projekt UCW i CPP „Neuroróżnorodna przestrzeń na UW”, czy program „Dobrostan na Dobrej”.

2.4. Poszukując i inspirując – międzynarodowa wymiana edukacyjna

Kontynuacja współpracy w ramach 4 EU+ dotyczącej realizacji studiów podwójnego dyplomu, studiów wspólnych oraz wspólnych działań na rzecz rozwoju European Degree Label.

Rozwój procedur uznawania efektów uczenia się oraz kwalifikacji osób uczących się pochodzących z innych kontekstów kulturowych oraz wsparcie studentek, studentów, doktorantek, doktorantów, pracowniczek i pracowników z zagranicy w studiowaniu oraz pracy na Uniwersytecie.

Rozwój oferty programów studiów w języku angielskim oraz poszerzenie oferty zajęć prowadzonych w językach obcych.

2.5. Wsparcie Absolwentów UW na rynku pracy

Tworzenie programów promujących i wspierających aktywność zawodową absolwentów UW na rynku pracy krajowym i zagranicznym.

Zawieranie umów z instytucjami oraz podmiotami krajowymi i zagranicznymi w celu realizacji programów pierwszej pracy Absolwentów UW.

Efektywniejsze wykorzystanie możliwości licznej wspólnoty Absolwentów UW, zarówno w zakresie wspomagania studentek, studentów, doktorantek i doktorantów w pozyskiwaniu praktyk, staży oraz dalszej aktywności zawodowej, jak i materialnego wsparcia.

3. Poprawa warunków materialnych życia, pracy i studiów

Kontynuacja intensywnych działań na rzecz poprawy sytuacji materialnej członków całej Społeczności Akademickiej UW w zakresie podwyższenia płac, a także stypendiów socjalnych i pozostałych dla studentek, studentów, doktorantek i doktorantów oraz środków na granty badawcze.

Dalsze pozyskiwanie dodatkowych pozaalgorytmicznych środków finansowych pochodzących zarówno z budżetu państwa, jak i instytucji krajowych i zagranicznych: państwowych, samorządowych i prywatnych na rzecz zwiększenia finansowania potrzeb materialnych naszej Społeczności.

Dalsze przyznawanie okazjonalnych bonusów finansowych dla wszystkich pracowniczek i pracowników UW oraz nagród i premii dla osób osiągających najlepsze wyniki w pracy i nauce.

Wzmocnienie wysiłków mających na celu intensyfikację przeprowadzenia remontów, przebudowy i budowy akademików, hoteli dla doktorantek i doktorantów, hoteli pracowniczych, w tym w szczególności Domu Pracownika Naukowego (DPN) na Służewcu. Potwierdzenie pozyskania budżetowych środków finansowych, otrzymanych w roku 2023 na realizację zasadniczej części w/w celów.

Modernizacja i rozbudowa sieci punktów żywieniowych (stołówek) na terenie poszczególnych kampusów.

Poszerzenie przestrzeni socjalno-rekreacyjnej dla studentek, studentów, doktorantek i doktorantów.

Kontynuacja podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowniczek i pracowników UW, m.in. poprzez finansowanie kształcenia podyplomowego pracowniczek i pracowników UW, w tym bibliotekarek i bibliotekarzy, pracowników wszystkich poziomów administracji, kadry zarządzającej jednostkami organizacyjnymi UW oraz nauczycielek i nauczycieli akademickich w zakresie dydaktyki nauczania, języków obcych oraz poszerzania wiedzy organizacyjno-kompetencyjnej w zmieniającym się świecie.

4. Przyjazne środowisko pracy

Dokończenie prac nad Polityką równych szans, pełne jej wdrożenie i monitorowanie jej wykonywania.

Dalsza działalność na rzecz dbałości o społeczność akademicką poprzez przyjazne i aktywizujące środowisko pracy. Poparcie dla inicjatyw i projektów wspierających budowę współpracującej i odpowiedzialnej wspólnoty akademickiej.

Silniejsza integracja środowiskowa, szersze wdrożenie partycypacyjnego modelu współdecydowania, szersze angażowanie osób reprezentujących różne grupy społeczności akademickiej w procesy zarządzania, włączenie osób pracujących i studiujących w procesy podejmowania decyzji na UW.

Dalsze wysiłki w budowaniu wspólnoty, wdrażanie działań mających na celu wspieranie postaw równości, tolerancji oraz integracji, w tym poszanowania dla różnorodności. W oparciu o potencjał społeczności UW oraz wzajemne relacje, dbałość o właściwą i efektywną komunikację wewnętrzną i zewnętrzną tak, by była otwarta i wspierała nas w budowaniu przynależności do wspólnoty, w której wszyscy czują się szanowani i doceniani.

Wzmacnianie etosu pracownika Uniwersytetu Warszawskiego. Opracowanie programów motywacyjnych dla pracowniczek, pracowników, badaczek i badaczy, które premiują osiągnięcia i zaangażowanie. Wsparcie rozwoju osobistego pracowniczek, pracowników, doktorantek, doktorantów, studentek i studentów. Poszerzenie katalogu programów rozwoju kompetencji miękkich, które uzupełniają tradycyjne formy rozwoju osobistego. Dalszy rozwój działań na rzecz dbałości o rozwój osobisty i profesjonalny każdego członka społeczności, poprzez różnorodne inicjatywy i wsparcie.

Stworzenie platformy mentoringowej, łączącej doświadczone pracowniczki i pracowników z młodszymi członkami społeczności akademickiej.

Wspieranie rozwoju akademickiej aktywności w obszarze kultury, sztuki i sportu poprzez m.in. dofinansowywanie działalności funkcjonujących na UW organizacji kultury i sportu. Budowa Centrum Sportu i Rekreacji Uniwersytetu Warszawskiego na Kampusie Ochota.

5. Odpowiedzialne zarządzanie uczelnią

Dalsze prace nad uproszczeniem i poprawą jakości zarządzania procesami organizacyjnymi, finansowymi i inwestycyjnymi oraz standaryzacja i polepszanie zarządzania procesami, przestrzenią i infrastrukturą uczelni. Wprowadzenie efektywnych rozwiązań technologicznych w zarządzaniu uczelnią, opartych na analizie danych i procesów zarządczych. Dalszy rozwój cyfrowego obiegu dokumentów uproszczający procesy decyzyjno-zarządcze.

Intensyfikacja realizacji dotychczasowych oraz wdrażanie nowych programów rozwoju infrastruktury uniwersyteckiej ukierunkowanej na wzmacnianie doskonałości badawczej i kształcenia, z uwzględnieniem zaplecza mieszkaniowego. Ważnym aspektem planowania inwestycji jest dążenie do konsolidacji przestrzennej UW oraz elastyczność projektowania przestrzeni i technologii oraz stosowanie możliwie najnowocześniejszych technologii ograniczających koszty finansowe oraz środowiskowe.

Pozyskiwanie funduszy na rozbudowę i modernizację przestrzeni edukacyjnych i socjalnych dla studentek, studentów, doktorantek i doktorantów uczelni jest kluczowe. Planujemy przeprowadzenie gruntownych remontów ośrodków wypoczynkowych, ulepszenie infrastruktury gastronomicznej oraz poprawę warunków socjalnych, co przyczyni się do lepszej jakości życia akademickiego na naszej uczelni.

Wzmacnianie i rozwój kompetencji zawodowych pracowniczek i pracowników.

Wzmocnienie systemu współdzielenia zasobów w ramach społeczności akademickiej oraz infrastruktury akademickiej w celu racjonalnego wykorzystania zasobów. Efektywne zarządzanie zasobami dla stworzenia kultury współdzielenia zasobów, co pozwoli na pełniejsze wykorzystanie potencjału Uniwersytetu, przyczyniając się do bardziej zrównoważonego wykorzystania zasobów.

Tworzenie i komercjalizacja innowacji, w tym działania wspierające rozwój innowacji na rynku, współpraca z biznesem, z krajowymi i zagranicznymi ośrodkami badawczymi w zakresie tworzenia i wdrażania innowacji.

6. Realizacja inwestycji na UW

Dalsze inwestycje w rozbudowę i utrzymanie infrastruktury UW, finansowane przede wszystkim ze środków budżetowych. Przygotowanie i uruchomienie kapitału żelaznego, dającego możliwości wsparcia rozwoju badawczego, dydaktycznego, materialnego i infrastrukturalnego UW. Dalsze pozyskiwanie środków budżetowych, pozabudżetowych i pozaalgorytmicznych na finansowanie przedsięwzięć ujętych w Strategii i w Planie Wieloletniego Rozwoju UW. 

7. Działania na rzecz realizacji społecznej misji Uniwersytetu Warszawskiego i celów zrównoważonego rozwoju

Jedną z kluczowych misji Uniwersytetu Warszawskiego, poza doskonałością badawczą i dydaktyką na najwyższym poziomie, jest dzielenie się ze społeczeństwem rezultatami intelektualnego dorobku naszej Wspólnoty. Nadrzędnymi wartościami, jakie przyświecają Społeczności Akademickiej jest przede wszystkim dążenie do prawdy, otwartość na różnorodność poglądów, tolerancja polityczna i światopoglądowa, szacunek człowieka do człowieka. Chcemy tymi wartościami oraz dorobkiem merytorycznym w dalszym ciągu dzielić się ze społeczeństwem. Zamierzamy czynić to, podobnie jak dotychczas, poprzez organizację konferencji, sympozjów, seminariów i otwartych wykładów oraz poprzez dyskusje wraz z zaproszonymi gośćmi z kraju i z zagranicy. Jesteśmy przekonani, że z jednej strony takie działania wzbogacają otoczenie społeczne, z drugiej zaś strony wzmacniają samą Społeczność Akademicką. W ten sposób tworzy się silna, choć czasami zróżnicowana więź pomiędzy społeczeństwem a Uniwersytetem, co daje możliwość kreowania architektury społeczno-gospodarczej, opartej na uniwersalnych wartościach. Uniwersytet Warszawski będzie w dalszym ciągu silnym ośrodkiem oddziaływania na otoczenie społeczno-gospodarcze, wpływającym na jego kształt zarówno w kwestiach intelektualnych, jak i poprzez udział członkiń i członków naszej Wspólnoty w aktywnej działalności pozauniwersyteckiej na rzecz społeczeństwa.

Uniwersytet w swojej działalności badawczej, dydaktycznej i wychowawczej przywiązuje dużą wagę do zrównoważonego rozwoju i ekologii. Nasze działania w tym obszarze będą obejmowały następujące kwestie:

Kontynuację i pogłębianie misji oddziaływania Uniwersytetu na otoczenie we wszystkich kluczowych dla społeczeństwa obszarach.

Urzeczywistnianie naszych aspiracji, aby Uniwersytet był liderem w dziedzinie ekologii i świadomości klimatycznej. Nasze inicjatywy edukacyjne, badawcze i społeczne nie tylko budują świadomość ekologiczną wśród społeczności uczelni, ale także pozwolą nam stać się wiodącym uczestnikiem działań na rzecz ochrony środowiska i zmniejszenia wpływu na klimat. W dalszym ciągu będą prowadzone działania zgodne z przyjętą na UW Agendą na rzecz klimatu i zrównoważonego rozwoju.

Dalsze wdrażanie koncepcji Inteligentnego Zielonego Uniwersytetu, polegającej na rozwoju i wdrażaniu rozwiązań ekologicznych we wszystkich obszarach, obejmujących infrastrukturę, zarządzanie energią i optymalizację zasobów materialnych w duchu ekologii i oszczędności.

Realizację projektów infrastrukturalnych, remontów i modernizacji domów studenckich, obiektów sportowych i rekreacyjnych będą prowadzone z pełnym uwzględnieniem ochrony środowiska. Oznacza to stosowanie nowoczesnych metodologii i technologii budowlanych, które minimalizują negatywny wpływ na naturę, a także zwiększają efektywność energetyczną i zrównoważony rozwój.

Rozwijanie świadomości ekologicznej i klimatycznej pozostaje w dalszym ciągu priorytetem naszej działalności. Kontynuujemy wdrażanie programów edukacyjnych oraz organizowanie inicjatyw promocyjnych. Działania te wspieramy również poprzez skuteczną komunikację w mediach i na platformach społecznościowych, w tym za pomocą projektowanego wspólnego portalu „Zielony UW”. Nasz cel wykracza poza samą edukację; dążymy do inspirowania szerokich kręgów społeczności do aktywnego zaangażowania w ochronę środowiska i przeciwdziałanie zmianom klimatycznym.

Fot.: zasoby własne UW