Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie

Zespoły naukowo-badawcze

 Izabela Blimel: Jak Pan ocenia poziom internacjonalizacji Uczelni? Co udało się osiągnąć od czasu gdy został Pan Prorektorem?

Prof. dr hab. n. med. Jerzy Samochowiec, Prorektor ds. Nauki:

Poziom internacjonalizacji Uczelni można oceniać z różnych perspektyw. Mając na uwadze wskaźnik studentów zagranicznych, w PUM studiuje prawie 700 takich osób z 33 krajów. Pośród nich najliczniejsze grupy, zarówno na wydziale Lekarskim jak i Lekarsko-Stomatologicznym, stanowią Norwegowie, Niemcy i Szwedzi. O wysokim stopniu wielokulturowości naszej Uczelni może świadczyć fakt, że pośród studentów są także osoby z Australii, Afganistanu, Kirgistanu, Pakistanu, Turkmenistanu, Chin, Wietnamu, Tajwanu i Korei Płd. Niewielu naszych studentów wyjeżdża aby studiować poza granicami, co wynika ze specyfiki studiów medycznych. W tym roku akademickim przyjechało w ramach programu Socrates/Erasmus 10 studentów, w tym przede wszystkim z Włoch i Hiszpanii.

Pośród naszych doktorantów jest wiele osób, które w toku studiów odbywa staże zagraniczne w prestiżowych ośrodkach akademickich w Europie i Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. To niewątpliwie duża korzyść dla samych naukowców jak i dla całej Uczelni. Zdobywają oni nową wiedzę, uczą się nowych metod, nawiązują kontakty, które w przyszłości mogą się przyczynić do prowadzenia wspólnych badań naukowych.

W tegorocznym rankingu naukowym miesięcznika „Perspektywy”, który według twórców stanowi panoramiczny obraz aktualnego stanu szkolnictwa wyższego w Polsce, zajmujemy
w kraju 16 pozycję, a 4 pośród uczelni medycznych pod względem umiędzynarodowienia.

Oczywiście jest w tym zakresie jeszcze wiele do zrobienia. Naszym potencjałem jest przygraniczne położenie Szczecina. Stąd też Uczelnia bezustannie dąży do zachęcenia większej liczy studentów i nauczycieli zagranicznych do współpracy z PUM.

Jako Prorektora ds. Nauki cieszą mnie najbardziej wspólne międzynarodowe projekty badawcze. Prof. Maria Giżewska reprezentowała PUM w międzynarodowym projekcie, którego celem było stworzenie modelowego systemu badań przesiewowych noworodków z obszaru Euroregionu Pomerania. Wspólnie z Norwegami zespół prof. Marka Brzosko realizował projekt dotyczący chorób naczyń w reumatologii. Ponadto nasi badacze ściśle współpracują z ośrodkiem w Greiswaldzie, Louisville oraz w Yale w zakresie badań nad komórkami macierzystymi, a z naukowcami z Uniwersytetu w Toronto były prowadzone badania nad uwarunkowaniami genetycznymi raka piersi. Jestem przekonany, że te międzynarodowe zespoły badawcze będą dokonywać nowych odkryć.

I.B.: Jakimi zespołami naukowo-badawczymi możecie się Państwo pochwalić?

J.S.: Nauka w PUM tworzona jest przez 420 pracowników naukowo-dydaktycznych oraz 247 doktorantów. W roku 2014 opublikowaliśmy 901 prac naukowych, w tym w czasopismach takich jak Lancet, Nature, Nature Genetic (z IF 45-29). Ogólna liczba cytowani wynosi 34644, a statystycznie każda z publikacji była cytowana 10 razy. W roku 2014 publikacje naszych naukowców były cytowane 4913 razy, a w tym roku 3733 razy.

Badania naukowe w PUM koncentrują się w obszarze nauk medycznych, nauk o zdrowiu, ale także biologii i chemii, ze spektakularnymi osiągnięciami w zakresie genetyki i komórek macierzystych.

Zespoły:

Zespół pod kierownictwem prof. dr hab. n. med. Jana Lubińskiego

Obszar działalności naukowej: genetyka nowotworów, dziedziczne predyspozycje, patologia molekularna nowotworów, chemoprewencja. Zespół aktualnie zajmuje się prowadzeniem badań nad wykrywaniem nosicielstwa zmutowanych genów: Rb, LDL-R, VHL, BRCA-1, BRCA-2, hMLH1, hMSH2, p53.

Ostatnie osiągnięcia: w ramach międzynarodowego projektu kierowanego przez prof. dr hab. n. med. Cezarego Cybulskiego został odkryty gen RECQL, którego mutacje przyczyniają się do raka piersi.

Zespół pod kierownictwem prof. dr hab. n. med. Barbary Dołęgowskiej

Obszar działalności naukowej: badania molekularne nad układem antyoksydacyjnym, bioaktywnymi lipidami, układem dopełniacza oraz tkanką tłuszczową, pacjenci z przewlekłą  chorobą nerek.

Ostatnie osiągnięcia: Zachodniopomorski Nobel, zakończony projekt finansowany z NCN, 3 doktorantki otrzymały finansowanie z NCN na 4 projekty.

Zespół pod kierownictwem dr hab. n. med. Marii Giżewskiej, prof. PUM

Obszar działalności naukowej: noworodki,  wady genetycznych u dzieci

Ostatnie osiągnięcia: koordynacja projektu „Pomerania” regionem modelowym ds. współpracy terytorialnej w zakresie badań przesiewowych noworodków, realizowany przez PUM, Uniwersytet w Greifswaldzie i Instytut Matki i Dziecka w Warszawie.

Zespół pod kierownictwem prof. dr hab. n. med. Tomasza Grodzkiego

Obszar działalności naukowej: chirurgia klatki piersiowej, transplantologia kliniczna, przeszczepianie płuc, małoinwazyjne resekcje przełyku, leczenie sposobem Wedera przewlekłych ropniaków opłucnej u chorych po pneumonektomii

Ostatnie osiągnięcia: małoinwazyjne wszczepienie chorym na rozedmę specjalnej kolii. To kamień milowy w walce z przewlekłą chorobą płuc i szansa dla chorych, którzy mają poważny problem z oddychaniem.

Zespół pod kierownictwem prof. dr hab. n. med. Bogusława Machalińskiego

Obszar działalności naukowej: wykorzystanie komórek macierzystych w hematologii i neurobiologii, choroby wewnętrzne, transplantologia kliniczna, choroby oczu, układ dopełniacza

Ostatnie osiągnięcia: realizacja projektów, także międzynarodowego finansowanych z NCN i NCBiR badających schorzenia i zaburzenia funkcji w siatkówce oka.

Zespół pod kierownictwem prof. dr hab. n. zdr. Beaty Karakiewicz

Obszar działalności naukowej: zdrowie publiczne i medycyna środowiskowa, niepełnosprawność, uzależnienia, środki psychoaktywne, HIV

Ostatnie osiągnięcia: koordynacja projektu  Przedsiębiorczy Profesjonalista w Polskim Systemie Zdrowia Publicznego, organizatorka licznych projektów dydaktycznych dla studentów organizowanych w formie konferencji i warsztatów

Zespół pod kierownictwem prof. dr hab. n. med. Marek Brzosko

Obszar działalności naukowej: diagnostyka chorób układowych tkanki łącznej, osteoporozy w przebiegu schorzeń reumatycznych, reumatologia

Zespół pod kierownictwem prof. dr hab. n. med. Mariusza Z. Ratajczaka

Obszar działalności naukowej: komórki macierzyste, regeneracja, procesy starzenia, bioaktywne lipidy, mobilizacja, homing

Ostatnie osiągnięcia: realizacja projektów międzynarodowych z ośrodkami naukowymi z USA w zakresie  badań nad mobilizacją komórek macierzystych układu krwiotwórczego oraz za odkrycie komórek o cechach embrionalnych komórek macierzystych (ang. very small embryonic-like stem cell, VSEL), za które otrzymał prestiżową nagrodę im. Karla Landsteinera.

Zespół pod kierownictwem prof. dr hab. n. med. Jerzego Samochowca

Obszar działalności naukowej: poszukiwanie markerów chorób  i zaburzeń psychicznych: schizofrenia jako choroba neurodegeneracyjna – może być opisywana jako podatność do tworzenia „fałszywych” połączeń synaptycznych już w okresie ontogenezy. Dlatego badania nad komórkami macierzystymi mogą przyczynić się do wyjaśnienia podatności na psychozę. Nowe klasyfikacje psychiatryczne takie markery będą musiały zawierać w opisie. Wiec nie tylko spełnienie określonych kryteriów objawowych i czasowych ale marker biologiczny, prostszy fenotyp chorobowy z dającym się przewidzieć odpowiedzią terapeutyczna – to kierunek w którym podążamy.

Polska Baza Genetyczna Ofiar Totalitaryzmów, jednym z liderów jest prof. Andrzej Ciechanowicz, Rektor PUM, jako projekt przy współpracy PUM i IPN dot. poszukiwania nieznanych miejsc pochówku ofiar wojny polsko-bolszewickiej, agresji niemieckiej na Polskę we wrześniu 1939 r. i okupacji i terroru komunistycznego z lat 1944–1956. Głównym celem PBGOT jest stworzenie możliwie najobszerniejszej bazy danych DNA ofiar zbrodni konfliktów zbrojnych XX w., jak i ich rodzin, dzięki której możliwa będzie skuteczniejsza identyfikacja odnalezionych już, jak i odnajdywanych sukcesywnie szczątek ludzkich.

I.B.: W jakim sensie  Uczelnia  jest nowoczesną i innowacyjną  organizacją ?

J.S.: Przyjmując, że nowoczesną i innowacyjną jest organizacja, która charakteryzuje się wysoką motywacją, zaangażowaniem i aktywnym podejściem do nowości PUM bez cienia wątpliwości można za taką uznać. Pracownicy – zarówno administracyjni, naukowi i dydaktyczni wykazują wysoką aktywność i kreatywność w działaniu i opracowywaniu nowych rozwiązań. Szczególnie naukowcy, z samej definicji, to ci którzy stale poszukują, pragną odkrywać, dążą do odpowiedzi na pytania pozostające dotychczas bez odpowiedzi. Władze uczelni starają się by w murach naszej uczelni czuli się oni doceniani i rozumiani, a także by w swojej pracy mogli korzystać z najnowszych technologii, najnowocześniejszych urządzeń.

Mamy pełną świadomość jakie wyzwania i zagrożenia są przed nami. Na część z nich jesteśmy już teraz przygotowani. Mamy pełną świadomość, że jednym z najpoważniejszych wyzwań będzie niż demograficzny i rosnąca konkurencja, która jest już nie tylko mierzona w skali krajowej, ale z uwagi na otwarte granice, w skali europejskiej. Dlatego też PUM stara się na bieżąco aklimatyzować i dostosowywać do zapotrzebowania płynącego z rynku stale ulepszając ofertę edukacyjną i kierując ją do coraz szerszych kręgów odbiorców.

Nie możemy też zapominać o konieczności łączenia nauki z gospodarką, gdyż w pojedynkę nikt sobie nie poradzi. Zdajemy sobie sprawę, że musimy być otwarci na otoczenie społeczne i gospodarcze oraz efektywnie dążyć do komercjalizacji wyników badań prowadzonych przez naszych naukowców. W tym celu powstało Centrum Transferu Technologii, którego podstawowym zadaniem jest pobudzenie społeczności akademickiej i przedsiębiorców do wzajemnej współpracy i przedsiębiorczości, promocja potencjału intelektualnego Uniwersytetu, a także zapewnienie korzystnych warunków do transferu wiedzy i technologii z nauki do przemysłu.

Uczenia to nie tylko miejsce, w którym się naucza i prowadzi badania. To także przedsiębiorstwo, które musi pamiętać, że w celu realizacji podstawowych celów konieczne są fundusze. Dlatego staramy się uzyskiwać najlepsze wyniki w ocenie parametrycznej uzyskując dzięki temu finansowanie na prowadzenie badań. Oczywiście bierzemy udział w licznych konkursach na finansowanie badań naukowych, zakup aparatury naukowo-badawczej, dostosowywanie naszej bazy do zapotrzebowania płynącego z rynku, często odnosząc sukcesy. Obecna perspektywa finansowana daje nam kolejną szansę na pozyskanie zewnętrznych źródeł finansowania naszej działalności naukowej.

M.B.: Dziękuję za rozmowę.